محمد رضایی؛ حمید رضایی؛ ملیحه باقری
چکیده
عصر صفوی از مهمترین ادوار تاریخی در سنت جُنگپردازی و تذکره نویسی است. در این دوره در تدوین جنگها که مجموعههای ادبی منظوم و منثور به شمار میآید، تغییرات مطلوبی شکل گرفت؛ ...
بیشتر
عصر صفوی از مهمترین ادوار تاریخی در سنت جُنگپردازی و تذکره نویسی است. در این دوره در تدوین جنگها که مجموعههای ادبی منظوم و منثور به شمار میآید، تغییرات مطلوبی شکل گرفت؛ از مهم ترین آنها، اتخاذ رویکرد انتقادی در نقل اشعار است که این مقوله متأثر از رواج نقد ادبی در عصر صفوی است. یکی از نمونههای چنین رویکردی در جنگپردازی فارسی، مجموعة ارزشمند لطایف الخیال است که دارای تغییرات اشاره شده در سنت تدوین مجموعههای ادب فارسی و از ارزشمندترین جنگهای روزگار صفویه است که هم از جهت تعدد شاعران و هم از منظر عدد ابیات از جایگاه ویژهای در میان جنگها برخوردار است و یکی از دلایل اهمیت آن، ذکر شاعران نویافته است که نامی از آنان در هیچ تذکرهای نیامده است و نکتۀ مهم دیگر در این جنگ، نقد ابیات و فنون شعری بیان شده است که با علائم اختصاری به توضیح این مطالب پرداخته است. در پژوهش حاضر، ضمن معرفی جنگ و شرح حال گردآورندۀ آن، به معرفی نسخههای لطایفالخیال پرداخته شده و سپس علائم نقدی و فنون قافیه و بحور در سرتاسر این اثر بررسی شده است.