صغری سلمانی نژاد مهرآبادی
دوره 7، شماره 2 ، بهمن 1394، ، صفحه 127-138
چکیده
هنجارگریزی یکی از روشهای برجستهسازی و آشنایی زدایی است که ابتدا مورد توجه فرمالیستهای روسی واقع شد. نخستین بار این لفظ توسط شکلوفسکی مورد توجه قرار گرفت. فرمالیستها زبان شعر را با زبان ...
بیشتر
هنجارگریزی یکی از روشهای برجستهسازی و آشنایی زدایی است که ابتدا مورد توجه فرمالیستهای روسی واقع شد. نخستین بار این لفظ توسط شکلوفسکی مورد توجه قرار گرفت. فرمالیستها زبان شعر را با زبان نثر متفاوت دانسته و معتقد بودند، شاعر برای جلب توجه مخاطب باید به گونهای از زبان استفاده کند که تازگی داشته باشد. این تازگی از طریق هنجارگریزی میتواند خود را نشان دهد و در مفهوم عدول از قوانین و مقررات زبان و درهم شکستن آنهاست. هنجارگریزی در واژگان، معنا، زمان مورد کاربرد، سبک، نوشتار و ... میتواند نمود یابد. در این مقاله چگونگی هنجارگریزیهای اخوان در شعر «خوان هشتم» بررسی شده تا دلیل زیبایی و ماندگاری این اثر بیشتر بر مخاطبان مشخص گردد. بدین منظور با روش توصیفی- تحلیلی گونههای مختلف هنجارگریزی در چهار بخش هنجارگریزی واژگانی، زمانی، نحوی و سبکی مشخص شد و در هر بخش اغلب موارد موجود به صورت نمونه بیان گردید. در بین انواع هنجارگریزی، هنجارگریزی واژگانی و سپس هنجارگریزی زمانی بیشترین بسامد را در این شعر اخوان دارند .