حجت الله همتی؛ محمدحسین خان محمدی
چکیده
در این جستار، ساختار داستان فرود در شاهنامه و عناصر ساختاری تأثیرگذار در آن بررسی و تحلیل می‌شود. ساختار داستانی ماهیتی دارد که متأثر از عناصر خود، شکلی کنشی و روایی می‌پذیرد. نویسنده در پرتو این خصوصیات ...
بیشتر
در این جستار، ساختار داستان فرود در شاهنامه و عناصر ساختاری تأثیرگذار در آن بررسی و تحلیل می‌شود. ساختار داستانی ماهیتی دارد که متأثر از عناصر خود، شکلی کنشی و روایی می‌پذیرد. نویسنده در پرتو این خصوصیات و عناصر ساختاری، چون طرح و نقشه، زاویۀ دید، کشمکش، بحران، نقطۀ اوج و گرهگشایی، ساختار داستانی را پیمیریزد. به این منظور، ابتدا تعریفی از داستان و ساختار ارائه میگردد و سپس، ضمن بررسی عناصر این ساختار و تعیین مناسبات بین این عناصر به جستوجوی این ویژگیها در متن داستان فرود پرداخته می‌شود. بر اساس شواهد ارائهشده، این نتیجه به دست آمد که متن مورد نظر روایی-نمایشی است و در آن عناصر داستانی بهخوبی در خدمت پیشبرد داستان به کار گرفته شده است و طرحی مبتنی بر روابط علی آن را از آغاز تا پایان، استحکام و انسجام میبخشد. همچنین، با بررسی داستان دریافته شد که شواهد فراوانی مبتنی بر وجود ساختاری داستانی در این متن وجود دارد و متن از کلیتی پیوسته مبتنی بر شروع از وضعیتی پایدار و تغییر به سوی موقعیت پایداری متفاوت با وضعیت اول پیروی میکند.
