امید ذاکری کیش
چکیده
فرخی سیستانی ازجمله شاعرانی است که تغزلات او دربردارندۀ ویژگیهای چند طبقۀ مهم اجتماعی است. در این مقاله گزارههایی که در تغزلات وی رابطۀ عاشق و معشوق را از نظر عاطفی، کمرنگ جلوه میدهد، نمود «ضعف ...
بیشتر
فرخی سیستانی ازجمله شاعرانی است که تغزلات او دربردارندۀ ویژگیهای چند طبقۀ مهم اجتماعی است. در این مقاله گزارههایی که در تغزلات وی رابطۀ عاشق و معشوق را از نظر عاطفی، کمرنگ جلوه میدهد، نمود «ضعف صمیمیت عاطفی» دانسته شده است. مؤلفههایی مانند «ترجیح عوامل قدرت بر معشوق»، «ترجیح عاشق بر معشوق» و «نمودهای عشق غیرطبیعی در زبان تغزلات فرخی» باعث ضعف صمیمیت عاطفی شده است که با ساختارهای بنیادین اجتماعی و تاریخی عصر وی پیوند مییابد. عشق در شعر فرخی، عشقی زمینی نانجیبانه و بیمارگونه است. نمود این نوع عشق در زبان شعر او، گاهی باعث به وجود آمدن گزارههایی میشود که در آنها صمیمیت عاطفی وجود ندارد. از سوی دیگر گزارههای هنجارستیز اجتماعی در تغزلات فرخی که با قراردادهای شعر غنایی ناهمسان است، تنها به یک رفتار فردی مربوط نیست، بلکه بیانکنندۀ رفتار یک طبقۀ خاص اجتماعی است که با واقعیت تاریخی و اجتماعی عصر آن طبقه قابل تشریح است. در این مقاله که با روش تحلیل گزارههای شعری به نگارش درآمده، پیوند زبان شعر غنایی فرخی سیستانی با ساختار کلی جامعۀ عصر او از دیدگاه نظریههای جامعهشناسی ادبیات تشریح شده است.