محمدعلی خزانه دار لو؛ علیرضا قاسمی
چکیده
نفثه المصدور یکی از متون برجستة تاریخی- ادبی دورة مغول است که هدف اصلی نویسندة آن، نه صرفاً ثبت وقایع تاریخی بلکه حسب حال و بثّالشکوی و شرح مصائب خویش بوده است. از این رو، نویسنده برای گزارش احساسات ...
بیشتر
نفثه المصدور یکی از متون برجستة تاریخی- ادبی دورة مغول است که هدف اصلی نویسندة آن، نه صرفاً ثبت وقایع تاریخی بلکه حسب حال و بثّالشکوی و شرح مصائب خویش بوده است. از این رو، نویسنده برای گزارش احساسات و تمایلات عاطفی خود در چهارچوبِ بلاغت کلام و متکلّم و اثرگذاری بر مخاطب، از مؤلّفههای گوناگونی بهره میگیرد که یکی از مهمترین آنها کاربرد فراوان گزارههای انشایی است. مقصود از گزارة انشایی، بیانی است که ذاتاً محتمل صدق و کذب نیست بلکه بیانگر احساسات و عواطف گوینده یا نویسنده است. این مقاله درصدد است تا ضمن بررسی دقیقِ بسامدی و بلاغی گزارههای انشایی موجود در نفثهالمصدور و دستهبندی اغراض و معانی ثانوی آنها، این گزارهها را در پیوند با ذهنیّات و عواطف نویسنده و فضای فکری و احساسگرایانة کتاب تحلیل کند و بدین ترتیب، هم به خودآگاه و ناخودآگاه ذهنی مؤلّف راه یابد و هم نقش این گزارهها را در ایجاد و گسترش فضای عاطفی و گفتمانیِ غالب بر اثر مشخّص کند.