ایوب انصاری؛ علیرضا شانظری؛ سید علی سراج
چکیده
هدف از این پژوهش مطالعۀ چارچوب فکری-صوری دیوان پروین اعتصامی با تکیه بر اصول یکی از شاخههای زبانشناسی است. زبانشناسی، مطالعه علمی و بررسی متنی و گفتمانی زبان است و همچون سایر علوم تقسیمات و ...
بیشتر
هدف از این پژوهش مطالعۀ چارچوب فکری-صوری دیوان پروین اعتصامی با تکیه بر اصول یکی از شاخههای زبانشناسی است. زبانشناسی، مطالعه علمی و بررسی متنی و گفتمانی زبان است و همچون سایر علوم تقسیمات و انشعاباتی یافته که زبانشناسی کلان نیز یکی از این شاخههاست. در این نوع بررسیها، متن از لحاظ روابط فراجملهای مطالعه میشود، و از این طریق، روابط میان بخشهای تشکیلدهندة یک متن، و ساخت کلان (بافتار) متن مشخص میگردد. در تحقیق حاضر، از الگوی وودبری (1987) – خانزاده امیری (1379) استفاده شده و روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیل محتوای کمی است. به طور کلی، تجزیه و تحلیل حکایات در سطح ساخت کلان نشان داده است که در ساخت کلان دیوان پروین اعتصامی چارچوب ارائهشده در الگوی مذکور قابلتشخــیص است که البـــته برای تکمیل آن، تغیـــیرات و اصلاحــاتی نیز صورت گرفته است. از نتایج بهدستآمده در این بررسی مشخص شد که سازة پندواندرز در دیوان پروین اعتصامی محوریت دارد. از مجموع 6824 مصراع بررسیشده 2728 مصراع به سازة پندواندرز اختصــاص دارد که 97/39 درصد از کل مصراعها را شامل میشود. بنا براین سازة پندواندرز، سازة محوری و اصلی در ساخت کلان دیوان پروین اعتصامی تلقی میشود که این موضوع خود نشاندهندة ماهیت تعلیمی اثر مذکور است.