مرضیه دوستانی علی آباد؛ محمدهادی خالق زاده؛ جلیل نظری
چکیده
فقیر دهلوی از شاعران فارسی در قرن 12 هجری، شاعری شیعی‌مذهب و زاده‌شده در دارالخلافۀ شاه‌جهان‌آباد است که از وی آثار زیادی ازجمله مثنوی «درّ مکنون» به جا مانده است. این مثنوی عاشقانه، داستان عشق ...
بیشتر
فقیر دهلوی از شاعران فارسی در قرن 12 هجری، شاعری شیعی‌مذهب و زاده‌شده در دارالخلافۀ شاه‌جهان‌آباد است که از وی آثار زیادی ازجمله مثنوی «درّ مکنون» به جا مانده است. این مثنوی عاشقانه، داستان عشق ملیکه، دختر قیصر روم با امام حسن عسکری(ع) را به تصویر میکشد. هدف از نگارش این مقاله، معرفی و تحلیل سبک‌شناسی مثنوی «درّ مکنون» فقیر دهلوی و معرفی نسخ خطی آن است. روش تصحیح نسخه، شیوۀ تصحیح برمبنای نسخۀ اساس است و بدینمنظور هرگاه نقص، نادرستی و اشتباه محرزی در آن رؤیت شد، آن را بهکمک ضبط نسخۀ دیگر یا همان نسخهبدل مرتفع ساخته است. در این مقاله، ابتدا شرح حال مختصری از شاعر و آثار وی ارائه شده، سپس تلاش شده است موضوع، ساختار، ویژگیهای نسخه، سبک‌شناسی و رسمالخط اثر بررسی شود. بررسیهای انجامشده نشان میدهد که زبان ساده و روان، ترکیبسازیهای مضمونآفرین، تسکین متحرک، تخفیف واژه، به کار بردن واژههای عربی، تشبیهات محسوس، استفادۀ مناسب و متناسب از انواع صور خیال تا جایی که لفظ و معنی در مقابل هم قرار گیرند و سبب پیچیدگی کلام نشود، ازجمله خصوصیات سبکی مثنوی «درّ مکنون» فقیر دهلوی است.
