عبدالله رادمرد؛ ابوالقاسم قوام؛ سعید خسروپور
چکیده
معرفی دقیق یک فرهنگ لغت از طریق پرداختن به ساختار آن شکل می‌گیرد. این پژوهش ساختار فرهنگ بهار عجم نوشتۀ لاله تیک‌چند را در سه بخشِ شیوه‌های مدخل‌گزینی، شیوه‌های آوردن مواد مدخل و ضبط تلفظ بررسی کرده ...
بیشتر
معرفی دقیق یک فرهنگ لغت از طریق پرداختن به ساختار آن شکل می‌گیرد. این پژوهش ساختار فرهنگ بهار عجم نوشتۀ لاله تیک‌چند را در سه بخشِ شیوه‌های مدخل‌گزینی، شیوه‌های آوردن مواد مدخل و ضبط تلفظ بررسی کرده است. پس از مطالعۀ کامل و دقیق این فرهنگ، در بخش نخست با ارائۀ آمار، نمودار و شواهد نشان داده شد که مؤلف در این فرهنگِ نوزدههزاروهفتصدوبیستونه مدخلی، پس از ذکرِ واژه، مشتقات آن را میآورد و بر اساس «یک واژه یا ترکیب»، «قرابت لفظی و معنایی دو واژه یا ترکیب»، «قرابت لفظی و معنایی چند واژه یا ترکیب» و «امثال» مدخل‌گزینی میکند. این پژوهش در بخش دوم نشان داده است که از میان بیستوپنج روشِ آوردن مواد مدخل در این فرهنگ، بیشترین درصد به «معروف» اختصاص یافته که نشانۀ پرکاربرد بودن واژه در زبان عموم است و کمترین آن مربوط به «مشهور» است که حاکی از بینیازی فرهنگنویس و کاربر از توضیح این نوع مدخلهاست. در بخش سوم پس از بررسی سیر تطور شیوه‌های ضبط تلفظ در فرهنگهای فارسی پیش از بهار عجم، شیوه‌های سهگانۀ ضبط تلفظ در این فرهنگ با ذکر نمونه آمده است.
