نیکو پریمی؛ مرتضی زارع برمی؛ رضا قنبری عبدالملکی
چکیده
پژوهش حاضر بهمنظور یافتن نشانهای از ایدههای بومی فن ترجمه، «مقامات حمیدی» اثر قاضی حمیدالدین بلخی را مطالعه و بررسی کرده است. بدیهی است که تاریخ مطالعات ترجمه به سه دورۀ پیشازبانی (لفظ به لفظ)، ...
بیشتر
پژوهش حاضر بهمنظور یافتن نشانهای از ایدههای بومی فن ترجمه، «مقامات حمیدی» اثر قاضی حمیدالدین بلخی را مطالعه و بررسی کرده است. بدیهی است که تاریخ مطالعات ترجمه به سه دورۀ پیشازبانی (لفظ به لفظ)، زبانی (زبانشناختی) و پسازبانی (فرهنگی) تقسیمشده است. باتوجهبه آخرین دوره، امروزه این تصور وجود دارد که فرهنگها بر اساس نیازهایشان ترجمه میکنند. نظر به اینکه یافتههای پژوهش حاضر، وجود این اندیشه را در دیباچۀ مقامات حمیدی ردیابی کرده است، باید به این نکتۀ مهم توجه کرد که قاضی حمیدالدین قرنها قبلتر از صاحبنظران کنونی، به مسائل فرازبانی و فرهنگی در امر ترجمه اشاره کرده و ایدۀ مترجم مؤلف را به صحنۀ مطالعات ترجمه آورده است. موضوع این پژوهش از حیث روش، ماهیتاً کتابخانهای، و شیوۀ انجام آن، توصیفی-تحلیلی است. یافتهها بیانگر آن است که حمیدی ایدۀ عبور از ترجمههای وفادار به زبان مبدأ را باهدف جلب رضایت کاربران زبان مقصد و نیز تقویت زبان و ادبیات جامعۀ هدف، در دیباچۀ مقامات خود مطرح کرده است تا زمینۀ حرکت به سمت بازنویسی و بازآفرینی متون مبدأ به زبان مقصد فراهم آید. وی برای عملی ساختن این ایده، به بازآفرینی مقامات همدانی و حریری در زبان فارسی پرداخته است.