فضل الله رضایی اردانی؛ مهدی صادقی
چکیده
در این جستار با هدف کشف شخصیت‌شناسی اشعار عاشورایی به‌شیوۀ توصیفی، تحلیلی و استشهادی، ویژگی‌های شخصیت در این نوع شعر بررسی می‌شود. شاعر آیینی با کمک مؤلفه‌هایی مانند ستایش مردان بزرگ، احیای فرهنگ ...
بیشتر
در این جستار با هدف کشف شخصیت‌شناسی اشعار عاشورایی به‌شیوۀ توصیفی، تحلیلی و استشهادی، ویژگی‌های شخصیت در این نوع شعر بررسی می‌شود. شاعر آیینی با کمک مؤلفه‌هایی مانند ستایش مردان بزرگ، احیای فرهنگ عاشورا و هویتیابی، به توصیف شخصیت این حادثه میپردازد. رفتار و اخلاق شخصیتها در اشعار عاشورایی استوار است و در موقعیتهای مختلف، اعمالی متناسب ایفا میکنند؛ آنچنانکه برای هرگونه تغییر رفتار خود دلیل قانعکنندهای دارند و در برخورد با حوادث، واکنش منطقی از خود نشان میدهند. در این نوع اشعار شخصیتهای داستان ساخته و پرداختة شاعر نیست؛ بلکه آنچه هست، به تصویر کشیده می‌شود؛ بهطوری که در دنیای ساختگی شعر و دنیای بیرون شعر و در گسترة متن حوادث، به آن توجه می‌شود و وحدت دوسویۀ شاعر و مخاطب به وجود میآید. بیان شخصیتهای عاشورایی گاه با تفسیر و گاه بیتعبیر، خواننده را با ماهیت شخصیت آشنا میکند؛ اینجاست که بازتاب ویژگی‌های درونی شخصیت عاشورایی، جریان سیال ذهن را به فرهنگ عاشورا میکشد. شاعر عاشورایی با نگاه به عاشورا و گفتمانهای خودآگاه یا ناخودآگاه به بازآفرینی شخصیت عاشورایی میپردازد.
