رضا قاسمی؛ امیرحسین همتی؛ اصغر رضا پوریان
چکیده
نظر به اینکه بلاغت از دیرباز بهعنوان معیاری برای زیباییشناسی عناصر ادبی و نقد و ارزشیابی شعر و نثر فارسی و عربی بهکاررفته است. مباحث و مسائل این دانش، زمینه سار نوعی نقد روشمند و معتبر در ادبیات ...
بیشتر
نظر به اینکه بلاغت از دیرباز بهعنوان معیاری برای زیباییشناسی عناصر ادبی و نقد و ارزشیابی شعر و نثر فارسی و عربی بهکاررفته است. مباحث و مسائل این دانش، زمینه سار نوعی نقد روشمند و معتبر در ادبیات فارسی شده است. هدف مقاله حاضر ثابت کردن این مطلب است که علمیترین تعریف درزمینۀ صنعت ادبی «التفات»، تعریف «محمد بن عمر رادویانی» است که در اولین کتاب بلاغت زبان فارسی، «ترجمان البلاغه» بیان شده است. در حالی که علمای بلاغی بعد از رادویانی با تأثیرپذیری مستقیم از بلاغت زبان عربی و بدون توجه به آنچه در کتاب ترجمان البلاغه برای زبان فارسی آمده است، عمدتاً تغییر زاویه دید و از خطاب به غیاب رفتن یا بالعکس را در تعریف اصطلاحی این صنعت پذیرفتهاند و تلاش خود را به افزودن تقسیمبندیهای غیرضروری از این صنعت منحصر ساختهاند. بر این اساس، پژوهشگران در این جستار علمی بر مبنای سیر تاریخی به بررسی تطبیقی برجستهترین آثار بلاغی زبان فارسی از ترجمان البلاغه تا ابدعالبدایع پرداختند.