بررسی استعاره در شعر عاشورایی معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی، چابهار، ایران

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پردیس سیستان و بلوچستان واحد چابهار، ایران

چکیده

استعاره و هنر تصویرگری یکی از کارآمدترین ابزار هنری است که از دیرباز توجه شاعران و سخنوران را به خود معطوف کرده است. در شعر عاشورایی که شاعر با اعتقاد و ایمان قلبی قیام عاشورا را توصیف و تحلیل می‌کند، زبان خیال‌انگیز استعاره بیانگر شور عشق و احساس او به امام ­حسین (ع) و اهل بیت در زیباترین تصویرهاست. شاعر آیینی از طریق تصویرگری­های شاعرانه یک موضوع را به انحای مختلف بیان می­کند. تکرار یک مفهوم با زبان هنری متفاوت ضمن خیال‌انگیزی بیشتر، سبب جذب مخاطب به درک موضوع و کسب التذاذ از آن می­شود؛ به­­خصوص وقتی موضوع بر سر اعتقاد باشد و با باورها و ایمان فرد گره بخورد. با بررسی استعاره در شعر عاشورایی معاصر دریافتیم که شاعر از انواع استعاره برای بیان اندیشه و احساس بهره برده است و با اغراق و بزرگ­نمایی در هنر تصویرگری با نمایش جاودانگی و عظمت واقعة عاشورا، مهم­ترین آموزه­های تربیتی را بیان می­کند. لذا از تمامی عناصر موجود در طبیعت و بن­مایه‌های اعتقادی در خلق استعاره مدد می­گیرد. اگرچه ممکن است تصاویر ارائه‌شده چندان بدیع و نو نباشد، تلفیق انواع استعاره با هم در یک بیت منجر به خلق تصاویر زیبا و دل­انگیز شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study of Metaphor in Contemporary Ashura Poem

نویسندگان [English]

  • Fateme Elhami 1
  • Abdolghafoor Jahandideh Jahandideh 1
  • Alireza Mir 2
1 Assistant Professor of Persian Language and Literature, Chabahar Maritime and Marine University, Chabahar, Iran
2 M. A. Graduate of Persian Language and Literature, Pardis Branch of Sistan & Balouchestan University in Chabahar, Chabahar, Iran
چکیده [English]

Abstract
Metaphor and art of imagery is one of the most effective artistic tools that have long been considered by poets and orators. In the poem of Ashura in which the poet faithfully describes and analyzes the uprising of Ashura, the imaginative language of metaphor exes his passionate love and feeling for Imam Hussein (PBUH) and Prophet Mohammad’s Household in the most beautiful images. The ritual poet expresses a subject through poetic imagery in various ways. Repeating a concept with a different artistic language, and more imaginatively, will attract the audience to understand the subject and enjoy it, especially when the subject is related to belief and is bound to the beliefs of the individual. The gist of the content in this article is to answer these questions: 1- what metaphorical images have poets used to address the most important educational teachings? 2- How and to what extent are these images consistent with the message and the content of the work? 3- Is there innovation in the metaphorical images?
In the text, we first defined the Ashura poetry and then explained the metaphor and its rhetorical role in poetry. By mentioning various metaphors and expressions of evidence, for example, we tried to illustrate the extent of the imagination of the poet and his breadth of vision. In explicit metaphor, almost all of the poetic images of elements of nature, the metaphors of belief, mysticism, religion and mythology, and submerged metaphor and its outcome, foregrounding, were analyzed and analyzed. And in implicit metaphor, the identification was initially made in the form of sentence, the addressed, additional and descriptive composition and investigated by pointing out the evidence that the poet increases personification in poetry to an "anemic" level through collection of different kinds of identification. Also, implicit metaphor (non-distinguishable) in the form of sentences, additional composition, and adjective and noun was also analyzed by very beautiful evidence in Ashura's poetry.
 The result is that the contemporary religious poet has used a variety of metaphors to ex his values, beliefs and ideas – and has expressed the most important instructional teachings by exaggeration and magnification in the art of illustration, displaying the immortality and realities of Ashura. The wide application of various types of explicit metaphor in expressing the bow and explaining the incident of Ashura shows the creativity and prosperity of the poet's mind in this regard. And it is a place for poetic imagery and descriptions of natural and religious phenomena in order to widen the poet's lyrical, sometimes intangible language to his fantasy, and to add to the richness of art and good influence and achievement of the audience. Although in this kind of metaphor, lesser innovation and imagery is seen, the diversity of the use of images in submerged metaphor in the exquisite and elegant compositions, especially in the poetry of Bagheri, is significant in that the poet with a beautiful pen, his creative and deep mind creates art ambiguity and a new meaning in the discourse and makes the audience amazed and surprised.
On the other hand, the abundant use of implicit metaphor represents the emotional burden of the poet's inner experiences in Ashura's poetry. As a result, the language and expression are out of the ordinary use, and in the realm of rhetoric, it has led to the creation of beautiful images and interpretations and elegant combinations and this shows the poet's power in expressing his breadth of thought and breadth of vocabulary. The abundant use of human-like literary interpretations in the minds of contemporary poets, in addition to the dynamics and sense of motion in the images, indicates that the poet believes that all the unobtrusive elements in nature are under the influence of the Ashura incident. And the poet depicts the highest levels of human-type feelings by attributing human characteristics to immoral objects and manifestations of nature and this will expand the emotional richness of poetry. Although some of the images are repetitive and similar, and rarely do they have strange images, combining all kinds of metaphors in one couplet leads to the creation of beautiful and entertaining images and animism form.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contemporary Poem
  • Ashura Poem
  • Explicit Metaphor
  • Implicit Metaphor
  • Identification
  1. منابع

    1. آذر، امیراسماعیل (1388). شکوه عشق، تهران: سخن.
    2. افراشی، آزیتا (1390). استعاره مبنای تفکر و ابزار زیبایی­آفرینی، مجموعه مقالات، به­کوشش فرهاد ساسانی، تهران: سوره مهر.
    3. اسرافیلی، حسین (1383). شرحه­شرحه آتش، تهران: خورشید باران.
    4. انصاری، نرگس (1389). عاشورا در آیینة شعر معاصر: بررسی و تحلیل شعرهای عاشورایی (فارسی-عربی)، تهران: مجتمع فرهنگی عاشورا.
    5. باقری، عباس (1390). نام دیگر دریا، تهران: فصل پنجم.
    6. بیابانکی، سعید (1391ج). جامه­دران، چ2، تهران: فصل پنجم.
    7. ــــــــــــــ (1391ن). نامه­های کوفی، چ2، تهران: سوره مهر.
    8. حافظی کاشانی، محسن (1389). سروعلقمه: مجموعه شعر در مدایح و مراثی حضرت ابوالفضل­العبّاس (ع)، تهران: یاس بهشت.
    9. حسینی، سیّدحسن (1386). هم­صدا با حلق اسماعیل، چ4. تهران: سوره مهر.
    10. خلیلی­جهانتیغ، مریم (1380). سیب باغ جان، تهران: سخن.
    11. ژولیده نیشابوری، حسن (1378). ای چشم­ها بگریید: اشعار مذهبی، چ4. تهران: سنائی.
    12. ــــــــــــــــــــــــ (1376). ای قلب­ها بسوزید: اشعار مذهبی، چ6، تهران: سنائی.
    13. ــــــــــــــــــــــــ (1383). چه کنم دلم می­سوزد: اشعار مذهبی، چ3، تهران: سنائی.
    14. شفیعی­کدکنی، محمدرضا (1380). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران: سخن.
    15. ــــــــــــــــــــــــ (1393). صورخیال در شعر فارسی، چ17، تهران: نشر آگه.
    16. ــــــــــــــــــــــــ (1389). موسیقی شعر، چ12، تهران: آگه.

    17. شمیسا، سیروس (1385). بیان. چ3، ویراست 4، تهران: میترا.

    1. عبداللهی، رضا (1391). گریه کن ای آب، تهران: تجلی مهر.
    2. علوی‌مقدم، محمد و اشرف­زاده، رضا (1376). معانی و بیان، تهران: سمت.
    3. فاطمی، سیدحسین (1364). تصویرگری در غزلیات شمس، تهران: امیرکبیر.
    4. فتوحی، محمود (1385). بلاغت تصویر، تهران: سخن.

    22. کادن. جی. ای (1380). فرهنگ ادبیات و نقد، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: شادگان.

    23. کزازی، میرجلال‌الدین (1393). زیباشناسی سخن پارسی، تهران: نشر مرکز.

    24. کالر، جاناتان (1393). نظریة ادبی، ترجمة فرزانه طاهری، چ4، تهران: نشر مرکز.

    1. مجاهدی، محمدعلی (1379). شکوه شعر عاشورا، قم: مرکز تحقیقات اسلامی.
    2. معلم، علی (1360). رجعت سرخ ستاره، تهران: حوزة اندیشه و هنر اسلامی.

    27. نوروزی، جهانبخش (1372). شناخت زیبایی زیورهای سخن و گونه­های شعر پارسی، تهران: راهگشا.